ŞAKARİM KUDAYBERDİOĞLU VE KLASİK DOĞU ŞİİRİ

Yakın geçmişimize ait manevi mirasımıza baktığımızda yaşadığımız devrin izlerini görmeden geçmek mümkün değildir. O dönem, Sovyetler Birliği zamanıydı. Dönemin siyasi konjoktürü gereği bazı sorumluluklar toplumsal ve güncel yaşamımıza hatta hafızamızda o derece yerleşmiş ki, birçok alışkanlıklardan vazgeçmek oldukça zaman almıştır. Bunların arasında duya alışageldiğimiz Doğu kelimesinin özel yeri vardır. Bu kelime gerek anlam, gerekse de algı bakımından biraz abartılmıştır. Makalemizde, kelimesi etrafında toplanan kelime, deyim anlamlar üzerinde duracağız. Sovyet dönemi bilimsel literatürde Türkoloji, Sinoloji, Japonbilim, Farsbilim, Korebilim gibi sahaya göre yayılan son geniş anlama sahip olan çalışma alanlarını da kapsaması dikkat çekmektedir. Avrupa kökenli milletlerin dışındakileri dikkate alacak olursak bunu yine sözüyle karşılamak icap eder. Böyle bir durum tesadüfi değildir, Türk adını milletiyle ilgili ne varsa tamamını ‘Doğu’ kavramı yok etmek amaçlanmıştır. sayede kültürü diliyle anlamsal ağırlığı sahalara yayarak zayıflatmak esas amaç olmuştur. Ahmet Yesevi, Dede Korkut, Nevai, Fuzuli, Yunus Emre ediplerin hepsi şairleridir. Benzer şekilde bunların dünyaca ünlü Çin düşünürü Konfüçyus veya Tibetli Dalay Lama yer alabilir, çünkü onlar Doğu’lu olarak anılmaktadır. Makalemizde devri, günümüzde geçerliliğini koruyan kavramının büyükleriyle yönü ele alınacak, Kazakların tanınmış şair Şakarim Kudayberdioğlu’nun eserleri durulacaktır. çalışmaları Fuzuli Orta Asır devri sanatkârlarının eserleriyle karşılaştırılıp ortak noktalar durulmaya çalışılacaktır.